13-14 maja 2006

wycieczka naukowo-krajoznawcza bibliotekarzy

 

W dniach 13-14 maja 2006 roku Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Oddział Akademicki w Lublinie i Biblioteka Uniwersytecka KUL zorganizowały wycieczkę naukowo-krajoznawczą na trasie: Sieniawa – Jarosław – Krasiczyn – Przemyśl – Łańcut – Leżajsk. Oto krótka relacja z jej przebiegu oraz opis najważniejszych obiektów zwiedzonych w jej trakcie.

Sieniawa	Jarosław	Krasiczyn
Przemyśl	Łańcut	Leżajsk

 

Leżajsk

Ostatnim już miejscem na szlaku naszej wędrówki jest Leżajsk, również położony w bliskiej, sześciokilometrowej odległości od rzeki San. Tutaj zwiedzamy Bazylikę i klasztor o.o. bernardynów. Do wejścia Bazyliki prowadzi rozległy dziedziniec odpustowy zwany Placem Mariackim, za bramą wejściową zaś Plac Rajski, do którego przylegają dwie baszty i dzwonnica. Cały dziedziniec otacza połączony z basztami mur z otworami strzelniczymi.

 

 

Kościół i klasztor bernardynów w Leżajsku (fot. Wikipedia.pl)

 

   Bernardyni przybyli do Leżajska w 1608 roku Oni też wznieśli pierwszy murowany kościół. Obecnie istniejąca świątynia powstała w latach 1618 - 1628. Do godności Bazyliki Mniejszej podniósł ją papież Pius XI. Świątynia leżajska jest budowlą trójnawową, późnorenesansową w typie lubelskim. Na szczególną uwagę zasługują: wspaniały, dwukondygnacyjny ołtarz (z figurami postaci świętych szczególne zasłużonych w historii zakonu), przeszklona kapliczka z drewnianym krucyfiksem za głównym ołtarzem Bazyliki (tzw. "Męka Pańska" z roku 1590, pochodząca z pierwotnego miejsca objawień leżajskich, jakie miał Tomasz Michałek), późnorenesansowe stalle (będące dziełem zakonników), kaplica Matki Bożej z łaskami słynącym obrazem Matki Bożej Leżajskiej Pocieszenia. Dzieło ks. Erazma powstało przed 1590 rokiem i wykonane zostało techniką temperową na desce. Pierwotnie umieszczone w drewnianym kościele na miejscu objawień, od początku cieszyło się wielkim kultem. Obraz został ozdobiony koronami papieskimi Benedykta XIV w roku 1752. O randze tego miejsca świadczy między innymi fakt, że król Władysław IV w podzięce Maryi za zwycięstwo odniesione pod Chocimiem jako votum w Bazylice leżajskiej złożył bogato zdobione, hebanowe ramy obrazu, a hetman Stefan Czarniecki zawierzył przed cudownym wizerunkiem siebie i swoje wojsko w czasie walk ze Szwedami 1655 roku.

  Ozdobą leżajskiej świątyni są malowidła ścienne, a jednym z najznamienitszych elementów wyposażenia - organy. Powstały one z fundacji rodziny Potockich pod koniec XVII wieku. Ozdobione są bogatą dekoracją snycerską, liczą 75 głosów i są jednym z najstarszych i najcenniejszych instrumentów na świecie.

  Integralną część klasztoru stanowi Muzeum Prowincji Ojców Bernardynów. Instytucja ta funkcjonuje od 1971 roku, a powstała staraniem o. Kajetana Grudzińskiego. Możemy tu oglądać między innymi ekspozycję portretów sarmackich, meble i szaty liturgiczne, pamiątki po wybitnych bernardynach i dobrodziejach zakonu (na przykład okazały katafalk rodziny Potockich), księgi liturgiczne, obrazy i rzeźby o treści religijnej, pamiątki z misji zagranicznych. Kolekcja zawiera wiele zabytkowych przedmiotów z utraconych po II wojnie światowej klasztorów wschodnich (Lwów, Sokal, Zbaraż, Husiatyn, Krystynopol) i innych klasztorów Prowincji (Kalwaria Zebrzydowska, Kraków, Tarnów, Opatów Kielecki, Łęczyca).

 

To już koniec naszej wyprawy, która okazała się bogata i owocna jeśli chodzi o stronę poznawczą. Tych, którzy byli jej uczestnikami, na pewno nie trzeba będzie zachęcać do kolejnej.

 

Irmina Pawlak

 

Źródła:
pl.wikipedia.org
www.fara.lezajsk.pl
Galeria fotografii w witrynie franciszkanie.pl
Obrusik Andrzej Efrem: Bazylika i klasztor o.o. bernardynów w Leżajsku. Wrocław 2003
Dyba Olga, Kołodziejski Stanisław, Marcinek Roman, Siwek Andrzej: Polska. Atlas najpiękniejszych zabytków.
    Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 2005, ISBN: 83-7447-003-8