"Vita mutatur non tollitur"

Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;
prezentacje postaci i ich dorobku

Mieczysława Sekrecka (1918 - 2007)

Nazwisko - sylwetka i publikacje

Prof. dr hab. Mieczysława Sekrecka, związana z KUL od czasów
przedwojennych, była wychowawcą wielu pokoleń romanistów,
człowiekiem wielkiej życzliwości i dobroci. Za swoje dokonania
została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.
Znana i ceniona romanistka, znakomita specjalistka literatury
i myśli epoki francuskiego Oświecenia i Romantyzmu,
wieloletni i zasłużony pedagog i wychowawca kilku pokoleń
romanistów, związana z Lublinem i KUL przez długi okres
swego życia. W latach 1978-1985 kierowała Katedrą
Filologii Romańskiej, której poświęciła wiele serca i energii.

Urodziła się 30 listopada 1918 roku w Płoskiem (dziś - województwo zamojskie). Studia z dziedziny filologii romańskiej rozpoczęła na KUL jeszcze przed wojną i z uczelnią tą była na stałe związana aż do czasu przejścia na emeryturę. Habilitację zrobiła na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu (1966), tytuł docenta uzyskała w roku 1969, a profesora nadzwyczajnego w roku 1985. Była promotorem przewodu doktorskiego Pawła Matyaszewskiego (La Pensée Politique d'Antoine de Rivarol, 1995) i recenzentem jego rozprawy habilitacyjnej (La philosophie de la sociéte ou l'idee de l'unité humaine selon Joseph de Maistre, 2002).

Mieczysława Sekrecka była wybitnym badaczem i znawcą historii literatury francuskiej z czasów XVIII i początków XIX wieku, członkiem wielu towarzystw naukowych, między innymi Towarzystwa Naukowego KUL, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Centre National de la Recherche Scientifique, Société Française d'Etude du XVIIIe siècle, współpracownikiem Encyklopedii Katolickiej (KUL) i Instytutu Badań Literackich PAN we Wrocławiu. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.

Prof. dr hab. Mieczysława Sekrecka zmarła 20 lipca 2007 roku w Malczycach i została pochowana zgodnie z Jej wolą w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Mielcu. Uroczystości pogrzebowe tej wybitnej romanistki, związanej przez niemal 60 lat z KUL, odbyły się 27 lipca w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Mielcu. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył bp Ryszard Karpiński, uczeń i wychowanek Zmarłej z czasów gdy była nauczycielką języka francuskiego w Liceum Biskupim w Lublinie, przemianowanym wówczas na Niższe Seminarium Duchowne.

- To dzięki poświęceniu i świadectwu wiary takich nauczycieli jak śp. Mieczysława wielu młodych ludzi uniknęło natężonej w początkach lat pięćdziesiątych ateizacji młodzieży - powiedział bp Ryszard Karpiński we wstępie do Eucharystii.

Homilię wygłosił przedstawiciel Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, ks. prof. Augustyn Eckmann, prodziekan Wydziału Nauk Humanistycznych. Przedstawił w niej także drogę naukową Zmarłej i jej związek z katolicką uczelnią w Lublinie. W pogrzebie wzięli udział przedstawiciele Instytutu Filologii Romańskiej KUL, najbliższa rodzina i przyjaciele Zmarłej.

W 30. dniu po Jej śmierci, 19 sierpnia 2007 roku, została odprawiona za spokój Jej duszy Msza św. w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej w Lublinie (ul. Narutowicza 6).

Wspomnienie

(...) Mieczysława Sekrecka rozpoczęła w 1938 roku studia na filologii romańskiej na Katolickim Uniwersytecie w Lublinie; przerwała je jednak wojna... Dyplom magistra filologii romańskiej uzyskała dopiero po okupacji, w 1946 roku. Z początku pracowała jako nauczycielka języka francuskiego w słynnym lubelskim "Biskupiaku", ale już w styczniu 1948 roku została mianowana asystentką w Zakładzie Filologii Romańskiej KUL. W 1951 roku doktoryzowała się na podstawie znakomitej rozprawy "Chateaubriand jako teoretyk i krytyk literacki" i począwszy od października 1952 pracowała w Katedrze Filologii Romańskiej na stanowisku adiunkta. W 1958 roku dr Sekrecka wyjechała do Francji na trzyletnie stypendium Centre National de la Recherche Scientifique pracując tam jako attachée de recherches i zbierając materiały do swej przyszłej rozprawy habilitacyjnej. Po powrocie do Polski w 1962 roku - gdy zastała Sekcję Filologii Romańskiej KUL zamkniętą przez ówczesne władze komunistyczne - podjęła pracę naukowo-dydaktyczną w Katedrze Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1966 roku habilitowała się na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu jako autorka nowatorskiej nie tylko w Polsce, ale i we Francji rozprawy "Louis-Claude de Saint-Martin, l’homme et l’œuvre". W 1968 roku została mianowana docentem, a z chwilą powstania Instytutu Filologii Romańskiej na Uniwersytecie Wrocławskim zaczęła pełnić tam funkcję kierownika Zakładu Literatury. Po reaktywowaniu romanistyki na KUL, Sekrecka wróciła do Lublina, gdzie 1. października 1978 roku objęła funkcję kierownika Katedry Filologii Romańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, którą sprawowała przez siedem lat, do 1985 roku. W tym samym roku otrzymała tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych. Zajęcia dydaktyczne na KUL prowadziła do 1989 roku, czyli do momentu przejścia na emeryturę.

Profesor Sekrecka była wieloletnią i aktywną członkinią wielu towarzystw naukowych: Towarzystwa Naukowego KUL, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Instytutu Badań Literackich - Pracownia Oświecenia we Wrocławiu, Komitetu Neofilologicznego przy Polskiej Akademii Nauk, francuskiego towarzystwa Société française d’Etude du XVIIIe siècle. Była też redaktorem Zeszytów Naukowych "Romanica Wratislaviensis", "Roczników Humanistycznych" KUL, oraz współpracownikiem Encyklopedii Katolickiej. Za wieloletnią pracę naukowo-dydaktyczną została odznaczona w 1973 roku Złotym Krzyżem Zasługi.

W pracy naukowej profesor Mieczysława Sekrecka koncentrowała swoje zainteresowania głównie na historii literatury i myśli francuskiego Oświecenia oraz początku XIX wieku. Stała się w tej dziedzinie znakomitym i cenionym w środowisku romanistów badaczem, nie tylko świetnie znającym epokę oraz jej życie kulturowe i literackie, ale będącym także prawdziwym pasjonatem francuskiego Oświecenia i Romantyzmu. Tematyce tej poświęciła kilkadziesiąt publikacji, z których każdą cechuje znakomity warsztat badawczy oparty na solidnej, rzetelnej i obiektywnej lekturze, głęboka erudycja, ogromna różnorodność tematyczna, a także niesłychana dbałość o klarowność przekazywanych myśli, wzorowana niejako na ulubionej przez Nią "Rozprawie o stylu" Buffona z 1753 roku. Dla nas, studentów romanistyki, ważne było że profesor Sekrecka chętnie i często przekazywała nam na wykładach część swojej ogromnej wiedzy i kultury języka francuskiego, prowadząc zajęcia w sposób niezwykle interesujący i ciekawy, zachęcając nas nieustannie do zgłębiania piękna i tajemnic osiemnastego wieku. W naszej pamięci zawsze pozostanie Ona nie tylko prowadzącą zajęcia Panią Profesor, ale również dbającym o bliźniego i jego los Człowiekiem, interesującym się autentycznie naszymi problemami i starającym się nas wesprzeć duchowo, a czasem też i materialnie.

Również cały Instytut Filologii Romańskiej KUL bardzo wiele zawdzięcza Profesor Mieczysławie Sekreckiej. Gdy została kierownikiem naszej Sekcji, z ogromną ofiarnością zaangażowała się w rozwój tej nie tak przecież dawno reaktywowanej, po blisko dziesięciu latach przerwy, placówki naukowo-dydaktycznej. Rozwiązywała jakże trudne problemy lokalowe, tak by romanistyka mogła mieć więcej nowych pomieszczeń dydaktycznych i asystenckich, a księgozbiór Biblioteki był przechowywany w przyzwoitych warunkach. Księgozbiór ten powiększył się zresztą znacznie dzięki osobistemu zaangażowaniu profesor Sekreckiej, gdyż to ona właśnie nawiązała tak ważną dla naszego rozwoju współpracę z Ambasadą Francuską, przesyłającą nam hojnie w darze wiele nowych tytułów, a także delegującą na naszą romanistykę stałego lektora francuskiego. Profesor Sekrecka doprowadziła też do nawiązania trwającej aż do dzisiaj cennej współpracy i wymiany naukowej z romanistyką Katolickiego Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve w Belgii. Dbając o dalszy rozwój naukowy Sekcji, pomagała również młodszym pracownikom w uzyskiwaniu urlopów naukowych i stypendiów zagranicznych, wierząc, że romanistyka KUL wzmocni się w przyszłości kolejnymi tytułami naukowymi i nowymi pokoleniami naukowców. Za tę Jej mądrą ufność, za tę autentyczną troskę o nas i naszą romanistykę, za te liczne lata Jej niestrudzonej pracy, które zawsze będziemy nosić w pamięci i sercu, wszyscy Pani Profesor Sekreckiej jesteśmy głęboko wdzięczni, zarówno pracownicy Instytutu Filologii Romańskiej KUL, jak i cała społeczność akademicka naszego Uniwersytetu.

Paweł Matyaszewski

Wybrana bibliografia:

♦ Koncepcja pisarza u Chateaubrianda, Lublin 1951
♦ Chateaubriand jako teoretyk i krytyk literacki.
       Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1958
♦ Louis-Claude de Saint-Martin, Filozof nieznany w świetle krytyki.
       Kwartalnik Neofilologiczny, II, 1965
♦ Louis-Claude de Saint-Martin - le Philosophe Inconnu. L’Homme et l’oeuvre,
       "Acta Universitatis Wratislawiensis" nr 65, PWN, Wrocław 1968
♦ Drzewo Krakowskie. Sprawa Polski w II połowie XVIII w. w opinii nowiniarzy paryskich.
       Résumé. Roczniki Humanistyczne 1981, R. 29, z. 5: Neofilologia
♦ Polska i Polacy w opinii Józefa de Maistre'a [1991]
       Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1991 t. 31 (1988) z. 1 s. 17-34
♦ La théorie de la fiction romanesque durant le siécle des Lumièeres. Etude historique [1992]
       Roczniki Humanistyczne 1992 t. 35/36 (1987/1988) z. 5 s. 17-49
♦ Du féminisme littéraire en France au XVIIIe sièecle [1993]
       Roczniki Humanistyczne 1993 t. 39/40 (1991/1992) z. 5 s. 5-30

Mieczysława Sekrecka - publikacje

Mieczysława Sekrecka:
Louis-Claude de Saint-Martin
- le Philospohe Inconnu. L’Homme et l’oeuvre,
"Acta Universitatis
Wratislawiensis" nr 65,
PWN, Wrocław 1968