Biblioteka Uniwersytecka

Wystawa „Nowa rzeczywistość, nowe wyzwania: Katolicki Uniwersytet Lubelski w pierwszych latach po II wojnie światowej”, zorganizowana została z okazji 80-lecia reaktywacji działalności naszej uczelni i towarzyszy sympozjum Katolicka uczelnia w socjalistycznej rzeczywistości pierwszych lat powojennych.

Ekspozycja przenosi nas w wyjątkowe, a zarazem trudne lata 40. XX wieku. Dzięki zgromadzonym materiałom archiwalnym możemy poznać nie tylko historię odbudowy KUL po wojnie, ale również codzienność i wyzwania, z jakimi mierzyła się Uczelnia w tym burzliwym czasie. Wystawa rozpoczyna się od wyzwolenia Lublina z rąk niemieckich okupantów w 1944 roku i reaktywacji działalności Uniwersytetu pod kierownictwem ks. prof. Antoniego Słomkowskiego, ukazując kolejne etapy powojennej pracy akademickiej. Prezentowane materiały ilustrują, jak Uczelnia zmagała się z poważnymi trudnościami finansowymi oraz licznymi przeszkodami stawianymi przez władze komunistyczne, które utrudniały jej rozwój.

Zaprezentowano eksponaty, które stanowią unikatowe świadectwa tamtej epoki:

• Bruliony z notatkami wspomnień ks. prof. Antoniego Słomkowskiego, spisane w latach pełnienia przez niego obowiązków rektora KUL, ukazujące jego niezwykłą determinację w odbudowie Uczelni oraz w walce o jej przyszłość.

• Projekt statutu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z 1948 roku, który dokumentuje organizacyjne podstawy funkcjonowania Uczelni w nowych realiach.

• Sprawozdania z działalności KUL, spisy wykładów, spis pracowników naukowych KUL z roku akademickiego 1944/45, pierwsze publikacje, a także zestawienia finansowe, takie jak wpływy z „Dnia Uniwersyteckiego” – pokazujące, jak uczelnia budowała swoją pozycję mimo licznych przeszkód.

• Fotografie, które uchwyciły portrety profesorów i studentów oraz ich codzienność.

• Z materiałów bibliotecznych na szczególną uwagę zasługuje księga inwentarzowa Biblioteki Uniwersyteckiej, w której znalazła się informacja o wznowieniu pracy w październiku 1944 r., a także księgi protokołów Komisji Bibliotecznej oraz Zebrań doszkalających pracowników Biblioteki, czy wspomnienia jednej z powojennych pracownic.

Te eksponaty, wraz z licznymi afiszami, drukami ulotnymi, korespondencją, wspomnieniami pracowników i studentów, tworzą wielowymiarowy obraz życia KUL w latach powojennych.

Wystawa ukazuje zarówno trudności związane z odbudową uniwersytetu, jak i nadzieję oraz solidarność społeczeństwa, które wspierało KUL poprzez datki, cegiełki i współpracę z parafiami.

Dziękujemy serdecznie Panu Markowi Pawelcowi, Dyrektorowi Archiwum Uniwersyteckiego KUL, za skany dokumentów z lat powojennych oraz Pracownikom Oddziału Zbiorów Specjalnych za udostępnione archiwalia ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej KUL.

Scenariusz wystawy i tekst: dr Joanna Nastalska-Wiśnicka

Opracowanie graficzne: Urszula Szymańska

Projekt plakatu: dr Grzegorz Misiura

Opracowanie plastyczne i montaż: Barbara Cech, Aleksandra Bartoszewicz, Dariusz Duma, Urszula Szymańska.

Współpraca: Jagoda Jaźwierska, Barbara Wierzchowska, Janusz Wiorko.