Arcybiskup

Józef 

ŻYCIŃSKI

Metropolita Lubelski
Wielki Kanclerz KUL

Urodził się 1 września 1948 roku w Nowej Wsi koło Piotrkowa Trybunalskiego. W roku 1966 ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim. Następnie podjął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie i w 1972 roku przyjął święcenia kapłańskie.
W 1976 roku uzyskał tytuł doktora teologii na Wydziale Teologicznym w Krakowie, stopień doktora filozofii – na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1980 roku habilitował się na podstawie pracy „Prostota i dyskonfirmowalność jako kryteria w kosmologii relatywistycznej”. Od tego też roku objął kierownictwo nad Katedrą Logiki i Metodologii na Papieskiej Akademii Teologicznej. W wieku 33 lat był już profesorem nadzwyczajnym, w latach 1982-1985 był prodziekanem, a trzy lata później (do 1990 roku) dziekanem Wydziału Filozoficznego PAT. Wtedy też uzyskał stopień profesora zwyczajnego.

Wspólnie z ks. Michałem Hellerem prowadził w PAT Konwersatorium Interdyscyplinarne oraz konferencję na ten sam temat odbywającą się w Castel Gandolfo. Zainicjował serię zeszytów „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” wydawanych przez PAT, edycji angielskiej „Philosophy in Science” wydawanej przez PAT, Obserwatorium Watykańskie i uniwersytet w Tucson, oraz serię „Philosophy in Science Library”, poświęconą problematyce interdyscyplinarnej, wydawanej przez PAT we współpracy z Obserwatorium Watykańskim.

Wykładał między innymi w Berkeley, Oksfordzie, Catholic University of America w Waszyngtonie oraz Catholic Uniwersity of Australia.

29 września 1990 roku został przez papieża Jana Pawła II mianowany biskupem tarnowskim. Konsekrację przyjął 4 listopada w bazylice katedralnej. Był założycielem Wydawnictwa Diecezji Tarnowskiej „Biblos”, zainicjował diecezjalną edycję tygodnika „Gość Niedzielny” oraz powstanie radia „Dobra Nowina”.

14 czerwca 1997 roku został mianowany arcybiskupem metropolitą lubelskim. Objął również urząd Wielkiego Kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Kierował Katedrą Relacji Między Nauką a Wiarą w Instytucie Filozofii Przyrody KUL. Był członkiem Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki w Wiedniu, członkiem Kongregacji do Spraw Wychowania Katolickiego, członkiem Papieskiej Rady Kultury, członkiem zagranicznym Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych, członkiem Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu RP oraz członkiem Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. Przewodniczył Radzie Episkopatu do Spraw Apostolstwa Świeckich i Radzie Programowej KAI, był członkiem Komisji Episkopatu do Spraw Nauki i Wiary oraz Komisji Episkopatu do Spraw Duszpasterstwa, członkiem Wspólnej Grupy Roboczej (Joint Working Group) Kościoła Katolickiego i Światowej Rady Kościołów na kadencję 1999-2005. Uczestniczył w pracach Komitetu Nauk Filozoficznych PAN, jak również Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. Był organizatorem i gospodarzem trzech Kongresów Kultury Chrześcijańskiej odbywających się w Lublinie. W 2004 roku nadano mu tytuł doktora honoris causa Akademii Rolniczej w Lublinie, natomiast w 2005 roku - Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ksiądz Arcybiskup był autorem ponad 40 pozycji książkowych oraz około 350 artykułów poświęconych problematyce filozofii oraz dialogowi chrześcijaństwa z myślą współczesną. Publikował w licznych czasopismach polskich i zagranicznych, takich jak: „Tygodnik Powszechny”, „Więź”, „Znak”, „Przegląd Powszechny”, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce”, „Roczniki Filozoficzne KUL”, „Analecta Cracoviensia”, „Philosophy in Science”, „Nuntium”, „Review of Matephysics”, „Logos” i wielu innych. W kręgu głównych zainteresowań Księdza Arcybiskupa pozostawała filozofia nauki, filozofia przyrody, filozofia analityczna, filozofia i teologia procesu (był jednym z najlepszych w Polsce znawców filozofii Alfreda N. Whiteheada), zajmował się problematyką relacji między naukami przyrodniczymi a wiarą chrześcijańską, dialogu religii z kulturą.

Zmarł nagle w dniu 10 lutego 2011 roku w Rzymie.