Sekcja Dubletów BU KUL
dr hab. Zbigniew Narecki
19 kwietnia 2004 r.
|
Obecny budynek Sekcji Dubletów ukończono z grupką bibliotekarzy i budowniczych sąsiednich akademików w lutym i marcu 1987 roku, nawet przy 20-stopniowym mrozie..." (Zbigniew Narecki) |
|
Późniejsze książki przywożono już z gmachu głównego Biblioteki Uniwersyteckiej KUL (suterena, tzw. studnia, dolne magazyny...). Były to starsze, rzadko wypożyczane roczniki czasopism polskich i zagranicznych, różne depozyty oraz darowizny od instytucji i osób prywatnych oraz serie czasopism (z których potem wydzielono: a. czasopisma polskie (od drugiej połowy XIX wieku do roku 1939); b. powojenne obcojęzyczne; c. powojenne polskie - świeckie i konfesyjne).
Od 1990 roku zbiory Sekcji Dubletów wzbogaciły się poprzez dar Kongresu Polonii Amerykańskiej (tzw. wielogzemplarzowy), księgozbiór pozostały po likwidacji londyńskiego Veritasu (skąd pochodzi np. Suma Teologiczna św. Tomasza w 34 tomach), książki z magazynów Redakcji Wydawnictw KUL, przeznaczone do kolportażu na Wschód. Z powodu dużego zatłoczenia magazynów Biblioteki Uniwersyteckiej zwieziono tu Aneksy oznakowane literami A (Aneksy), MA (Magazyn Aneksów), CIM (cimelia), MAS (...) oraz zapasy Encyklopedii Katolickiej i prace dyplomowe napisane w KUL.
W 2000 roku ulokowano w Dubletach kilkutysięczną partię starodruków (dubletów i nie opracowanych) oraz nadwyżki zbiorów przeznaczonych na wymianę zagraniczną, pochodzące z Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych. Pojawiły się także nadwyżki nowych tytułów książek oraz czasopism z Wydawnictwa KUL i Towarzystwa Naukowego KUL, które są dostarczane sukcesywnie.
|
|
|
| Zbigniew Narecki podczas prelekcji o Sekcji Dubletów, BU KUL, 19 kwietnia 2004 r |
Magazyn Sekcji Dubletów zajmuje trzy piętra: drugie i czwarte w całości i trzecie w połowie oraz część sutereny. W sumie jest to siedem pomieszczeń.
Piętra II i IV posiadają po dwie duże sale i jedną małą wraz z korytarzem – każda z tych kondygnacji ma po 560 mkw. Piętro III ma jedną dużą salę i jedną małą – w sumie 280 mkw. Suterena zajmuje około 200 mkw. Razem czyni to około 1.600 metrów kwadratowych powierzchni magazynowej.
Na IV piętrze stoją 523 regały standardowe i 26 regałów głębokich (50 x 100 cm) oraz 4 szafy; na III piętrze jest 150 regałów standardowych, 14 głębokich i 3 szafy; na II piętrze jest 442 standardowych regałów i 30 głębokich oraz 14 szaf. W sumie jest 1.115 regałów standardowych, 70 regałów głębokich oraz 21 szaf. Każdy regał ma 9 półek, więc wszystkich półek jest ponad 10 tysięcy; ponieważ każda półka mierzy 90 cm długości, w sumie daje to około 10 kilometrów półek magazynowych!
Książki i czasopisma ułożone są "po księgarsku". Regały głębokie mieszczą 3 do 4 rzędów książek. Szafy są także wypełnione książkami i czasopismami.
W suterenie znajduje się od 80 do 90 tysięcy książek pochodzących z Redakcji Wydawnictw KUL, głównie w paczkach (ich tytuły są umieszczane ofertach kiermaszowych). Poza tym znajdują się tam depozyty i zbiory wycofywane z Bibliotek Zakładowych i Instytutów.
|
|
Piętro IV, sala południowa duża (Książnica Zbiorów Zabezpieczonych w Katowicach). Etap wstępny opracowania polega na selekcji i segregacji, najpierw według kryterium językowego i częściowo dziedzinowego (przewodniki, albumy, atlasy, słowniki, serie, antologie, Biblie, modlitewniki, księgi liturgiczne...) - i jest on obecnie realizowany. Destrukty, druki zbędne, reklamowe, buchalterskie, itp. są odrzucane na makulaturę. |
Etap drugi pracy - to podział na dziedziny i opracowanie, głównie komputerowe.
|
Piętro IV, sala północna duża (książki polskie)' Na prawo i lewo - książki polskie uporządkowane według podziału za Czytelnią Główną: teologia, filozofia, nauki społeczne i ekonomia, literatura (poezja i powieść), historia, sztuka, muzyka, literaturoznawstwo i językoznawstwo, klasyka, podręczniki, geografia, medycyna i przyrodoznawstwo.Na środku – kompletowane są stale (głównie obce) serie, encyklopedie, słowniki, atlasy językowe i geograficzne, antologie... |
 |
Na ścianie południowej – książki z Fundacji Kościuszkowskiej, encyklopedie z dawnego ZSRR,
"dzieła" marksizmu-leninizmu oraz depozyty akcesyjne.
 |
Piętro IV, sala środkowa (pracownia) Pracownia i zarazem pokój socjalny z zapleczem regałowym książek z tak zwanej "stalowej rezerwy"; na regałach stojących przy ścianach są ważniejsze i wystawniejsze słowniki, encyklopedie, albumy, antologie i serie klasyków literatury niemieckiej (Goethe, Schiller, Heine, Herder...). |
|
Korytarz IV piętra zajmują depozyty
Po prawej - perspektywiczne widoki sal IV p |
|
|
Piętro III, sala południowa duża (Aneksy i zapasy Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych)
Pierwsza połowa mieści zbiory aneksowe, wypożyczane dwa razy w tygodniu na rewersy.
Druga połowa mieści książki z Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych,
uporządkowane według numerków i spisane, przeznaczone do wymiany z bibliotekami i zakładami.
Dział jest stale uzupełniany nowymi tytułami kulowskimi oraz spisany w MAK-u.
|
|
|
|
|
| Regały w sali południowej na III piętrze. Na jednym ze zdjęć - pani Alina Majerska (2004), magazynier Sekcji Dubletów. |
 |
Piętro III, sala środkowa mała (CIM i MAS) mniej ważnych książek rosyjskich, esperanckich oraz pozycje pochodzące z różnych darów; drugą połowę korytarza zajmują książki wydane przez TN KUL. |
Piętro II, sala południowa duża (czasopismowa)
Na lewo – aktualnie porządkowany zbiór czasopism polskich z okresu od II połowy XIX w. do 1939 r.
oraz uporządkowany w układzie chronologiczno-alfabetycznym zbiór polskich powojennych
czasopism konfesyjnych, do którego dochodzą nowe roczniki.
| Pośrodku – tzw. stara wielogzemplarzówka, głównie polska książka emigracyjna, zawarta w ofercie kiermaszowej, przeznaczona do wymiany i na sprzedaż – około 980 tytułów |
|
|
Na prawo – ułożony alfabetycznie zbiór czasopism powojennych zagranicznych, stale uzupełniany
nowymi numerami i tytułami. Na ścianie północnej stoi ułożona tomami Suma Teologiczna.
Piętro II, sala północna duża (starodruki)
| Na prawo – duży zbiór starodruków (dublety oraz zbiory nie opracowane). |
|
|
|
Na lewo – duży, nieuporządkowany zbiór czasopism z bibliotek poniemieckich, zwłaszcza z XIX w., oraz druki i książki z czasów PRL z tzw. drugiego obiegu. |
Na ścianie południowej – rzadziej wypożyczane tytuły czasopism polskich i obcych z BU KUL.
Piętro II, sala środkowa mała (polskie czasopisma świeckie)
Uporządkowany alfabetycznie i chronologicznie zbiór czasopism akademickich i naukowych;
znaczna ilość czasopism esperanckich i czasopism z BU KUL (carskie ukazy prawne).
W tej sali jest stanowisko komputerowe
Korytarz II piętra
Nie opracowane książki z dawnych zasobów Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów,
– zwłaszcza rosyjskie; różne destrukty i książki zbierane na makulaturę.
"Za kratą" – niektóre tytuły słowników i bibliografii literackich oraz językowych;
książki z Rektoratu KUL i niewielka ilość reprintów.
Gospodarowanie zasobami
Główną ideą Sekcji jest, aby dublety były UŻYTECZNE, służyły Bibliotece i ludziom.
Przede wszystkim służą magazynom Biblioteki Uniwersyteckiej, ponieważ książki są systematycznie zaczytywane, a także niestety giną. Np. od trzech lat wymieniono około 1.300 pozycji i włączono około 300 braków (systematycznie raz w tygodniu pracownik Dubletów - przy pomocy magazynierów - sprawdza książki ze stanem faktycznym w magazynie - katalog nie wystarcza!).
Sekcja Dubletów służy także Oddziałowi Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów - systematycznie i od ręki realizując zamówienia (wykaz w "Zeszycie Wydań").
Powyższe zadania powodują konieczność stałego OPRACOWYWANIA tych zbiorów,
czyli:
– porządkowania, segregowania, selekcji (zbędne na bok!)
– przejrzystego dokumentowania przez zastane Kartoteki, coroczne oferty kiermaszowe
i wpisy komputerowe (obecnie około 12 tysięcy tytułów).
Działalność tę wykazują systematycznie prowadzone "Zeszyty Wydań" oraz "Sprawozdania roczne".
W związku z tym można coraz lepiej:
– prowadzić sprzedaż i wymianę z różnymi bibliotekami i instytucjami (np. w formie darów wydano w 2001 roku około 2.700 vol., w 2002 – 3.600 vol., w 2003 – 2.990 vol., nie licząc wydań książek i czasopism wymienionych za pośrednictwem Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów BU KUL);
– lepiej kooperować z odbiorcami indywidualnymi, np. poprzez kiermasze (raz lub dwa razy w roku), na których udaje się sprzedać ok. 50 - 60% pozycji przygotowanych z zasobu 5 do 6 tysięcy książek.
Sekcja Dubletów prowadzi również stałą OBSŁUGĘ zamówień rewersowych
ze zbiorów aneksowych dla Czytelń i Wypożyczalni BU KUL.
Główne kierunki pracy
1. Stałe OPRACOWYWANIE zbiorów zastanych i nadchodzących:
- porządkowanie czasopism (głównie w układzie alfabetyczno-chronologicznym)
i książek (w układzie dziedzinowym i alfabetycznym);
- selekcjonowanie - na ważne, mniej ważne, zbędne...;
- dokumentowanie tradycyjne - możliwie najwięcej - i komputerowe.
2. UPRZYSTĘPNIANIE szybko i sprawnie według potrzeb:
- głównie dla Biblioteki Uniwersyteckiej, Zakładów, Filii Zamiejscowych...;
- wymiana i dary dla różnych instytucji świeckich i kościelnych, poprzez oferty czy drogą komputerową;
- sprzedaż osobom indywidualnym i instytucjom (głównie przez organizowane kiermasze).
3. Bieżące USŁUGI
- stałe realizacje rewersów i zamówień z Agendy BU KUL;
- na zewnątrz - instytucjom i osobom prywatnym (dary, wymiana, sprzedaż kiermaszowa...).
4. OPIEKA nad zbiorami i gmachem:
- bieżący nadzór nad warunkami przechowywania książek, porządkowanie zbiorów;
- bieżąca kontrola stanu technicznego budynku, doglądanie, wietrzenie,
sprzątanie i czyszczenie pomieszczeń.
Poczynając od koniecznych zadań i działań fizycznych, a kończąc na merytorycznych (głównie przy opracowaniu i dokumentowaniu zbiorów), Sekcja Dubletów wymaga stałej dyspozycyjności i dużej odpowiedzialności
Po prelekcji: Zbigniew Narecki i ks. dyrektor, Tadeusz Stolz
Na podstawie materiałów, które zebrał i przedstawił podczas swojej prelekcji Zbigniew Narecki
stronę zredagował i opracował Jan Krzysztof Wasilewski.
Fotografie wykonała Jolanta Wasilewska
Ostatnia aktualizacja: 15.05.2008, godz. 10:18 - Jan Wasilewski