"Vita mutatur non tollitur" |
Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;prezentacje postaci i ich dorobku |
Jan Ziółek (1931-2009) |
Jan Ziółek- sylwetka i publikacje |
Jan Ziółek urodził się 29 lipca 1931 r. w miejscowości Złaków Borowy koło Łowicza. Profesor zwyczajny, emerytowany pracownik Instytutu Historii KUL, długoletni kierownik II Katedry Historii Nowożytnej, wybitny badacz polskiego ruchu niepodległościowego w XIX i XX wieku, myśli politycznej Wielkiej Emigracji i dziejów Kościoła polskiego. Zmarł 5 września 2009 r. w Lublinie. |
Urodził się 29 lipca 1931 r. w Złakowie Borowym koło Łowicza. [...] Dzieciństwo i młodość spędzał w domu rodzinnym. [...] Lata wojny i okupacji przerwały jego dopiero co rozpoczętą edukację. Po wejściu do Łowicza wojsk sowieckich i stabilizacji sytuacji rozpoczęła się jego nauka w liceum pedagogicznym w Łowiczu. System wartości wyniesiony z domu rodzinnego nie zgadzał się jednak z modelem wychowania narzuconym przez szkołę. Młody uczeń podejmuje więc działalność konspiracyjną. Po zdaniu matury w 1951 r. zaczyna pracę jako nauczyciel i nadal kontynuuje działalność konspiracyjną, za którą zostaje aresztowany przez UB 1 lutego 1952 r. Sąd wojskowy [...] skazał go na 9 lat więzienia za przynależność do „organizacji zmierzającej do obalenia siłą władzy ludowej i ustroju komunistycznego”. Część wyroku odsiedział w więzieniach UB w Łodzi i Centralnym Więzieniu w Sieradzu, natomiast część przepracował w kopalni węgla kamiennego im. Dymitrowa w Bytomiu. [...] Wolność uzyskał w roku 1955. [...] Dalszą naukę rozpoczyna w roku następnym, a jedyną uczelnią, która mogła przyjąć nieprawomyślnego kandydata [...] był Katolicki Uniwersytet Lubelski. [...] Wybór kierunku studiów również nie przysparzał wielu trudności. Była nim historia, w jej obrębie polskie powstania i dążenia niepodległościowe. [...] Pracę magisterską napisał w 1961 r. w Katedrze Metodologii i Nauk Pomocniczych Historii, kierowanej przez [...] prof. Zygmunta Sułowskiego. Po skończeniu studiów założył rodzinę. W 1961 r. został zatrudniony jako nauczyciel kontraktowy w dwóch lubelskich szkołach podstawowych (nr 18 i nr 30). [...] Negatywna weryfikacja KW PZPR zadecydowała o zwolnieniu go z pracy.Z pomocą w trudnej sytuacji pośpieszył prorektor KUL, prof. Zdzisław Papierkowski, proponując młodym małżonkom zatrudnienie na Uczelni. W 1962 r. Profesor rozpoczął pracę jako kierownik Dziekanatu Wydziału Teologicznego i Wydziału Prawa Kanonicznego KUL. Pracę zawodową łączył z własnymi badaniami naukowymi i przygotowywaniem rozprawy doktorskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Jego pro-motorem i opiekunem naukowym był prof. Stanisław Herbst [...]. Praca doktorska zatytułowana Mobilizacja sił zbrojnych na lewobrzeżu Wisły w czasie powstania listopadowego, obroniona została w 1968 r., zaś od 1 lutego roku następnego rozpoczął karierę naukowo-dydaktyczną jako starszy asystent II Katedry Historii Nowożytnej KUL. Katedrą kierował wtedy prof. Władysław Rostocki [...]. Współpraca młodego asystenta, a od roku 1970 adiunkta, z szefem katedry układała się bardzo dobrze, zaowocowała wspólnymi publikacjami i konferencjami naukowymi, a z czasem przerodziła się w osobistą przyjaźń. Rozprawa habilitacyjna poszerzała dotychczasowe zainteresowania Autora o kontekst międzynarodowy i poruszała bardzo ważny aspekt stosunków polsko-francuskich w XIX wieku, mianowicie stanowisko Wielkiej Emigracji wobec dynastii Bonapartych. Obroniona na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w 1979 r., dała podstawę do nominacji na docenta wiosną 1981 r. oraz otwarła drogę do wyboru na prodziekana Wydziału Nauk Humanistycznych KUL jesienią tego samego roku. W tych trudnych dla Uczelni i Wydziału czasach, gdy w listopadzie 1981 studenci KUL [...] przystąpili do strajku okupacyjnego, a miesiąc później stan wojenny przerwał normalne życie akademickie, prodziekan Jan Ziółek wykazał się [...] odwagą, wytrwałością, gotowością do spieszenia z pomocą studentom prześladowanym za [...] aktywność polityczną. Osobiście interweniował u władz w sprawie internowanych studentów [...], podpisywał poręczenia, a nawet wykładał pieniądze na grzywny [...]. Funkcję prodziekana sprawował dwie kadencje do roku 1987. W tym czasie, wiosną 1984 r., po przejściu prof. Rostockiego na emeryturę, Rada Wydziału powierzyła mu kierownictwo II Katedry Historii Nowożytnej. W r. 1988 otrzymał stanowisko prof. nadzwyczajnego, a cztery lata później prof. zwyczajnego [...]. W badaniach naukowych Profesora charakterystyczna jest ogromna systematyczność i poszerzanie obszaru zainteresowań stopniowo, o kolejne zagadnienia mieszczące się w trzech głównych obszarach: od walk niepodległościowych Polaków w XVIII i XIX w., przez Wielką Emigrację i jej myśl polityczną aż po udział Kościoła Katolickiego w dążeniach niepodległościowych narodu polskiego. [...] Zajmował się również edycją źródeł historycznych tego okresu [...]. Prowadził badania naukowe za granicą, m.in. w Brukseli, Leuven [...] i w Paryżu [...]. Był organizatorem lub współorganizatorem konferencji i sympozjów naukowych, poświęconych problematyce powstania kościuszkowskiego, listopadowego i Konstytucji 3 Maja. Brał również udział i wygłaszał referaty podczas krajowych i zagranicznych konferencji naukowych, m.in. w Monachium, w Jerozolimie i w Kevelaer. Podczas dwóch polskich kongresów Centre Internationale Histoire Ecclesiastique Comparée w 1978 r. w Warszawie i w 1996 r. w Lublinie wygłaszał referaty, podobnie jak podczas zjazdów historyków polskich (Łódź 1989, Gdańsk 1994 i Wrocław 1999). Przez wiele lat był członkiem Towarzystwa Naukowego KUL, zasiadał w jego Zarządzie, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego. W tym ostatnim pełnił w latach 1988-1996 funkcję wiceprezesa. Profesor pełnił funkcję prezesa Fundacji KUL im. Anieli hr. Potulickiej. Jego działalność dydaktyczna przyniosła owoce w postaci wykształconych 228 magistrów i 12 doktorów oraz znalazła uznanie u władz Uczelni w postaci specjalnej nagrody rektorskiej w roku 1999. Opublikował ok. 294 publikacji, dwie książki są jeszcze w druku. |
Witold Matwiejczyk, |
Prof. Jan Ziółek zmarł 5 września 2009 r. Msza święta żałobna w jego intencji została odprawiona w dniu 9 września w Kościele Akademickim KUL. Po Mszy świętej na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie odbyły się uroczystości pogrzebowe, którym przewodniczył abp Stanisław Wielgus. Pożegnalne słowa wygłosili Prof. dr hab. Czesław Deptuła oraz dr Witold Matwiejczyk z Instytutu Historii KUL. |
Opracowanie: JN |
Wybrane publikacje: |
Jan Ziółek, Józef Bała, Krzysztof Pachoł |
Jan Ziółek Studia nad myślą polityczną wielkiej emigracji Napoleon I i Napoleon III ISBN 83-86668-22-9 Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 1995 |
Jan Ziółek Stosunek wielkiej emigracji do dynastii Bonapartych RW KUL Lublin 1980 |
Jan Ziółek Aniela hr. Potulicka i jej dzieło ISBN 978-83-7306-382-2 Lublin-Wojnowo Towarzystwo Naukowe KUL 2008 |
Jan Ziółek |
Jan Ziółek |
Jan Ziółek |
Wybrane publikacje (opracowania): |
Represje wobec uczestników wydarzeń w Katedrze Lubleskiej w 1949 roku Opracowali: Jan Ziółek i Agnieszka Przytuła ISBN 83-87703-41-9 Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 1999 |
Druga konspiracja niepodległościowa Tajne organizacje młodzieży szkolnej Lublina i Lubelszczyzny w latach 1945-1956 Opracował: Jan Ziółek ISBN 83-7306-023-5 Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 2001 |
Kazimierz Lewandowski Pamiętnik wychodźca polskiego Wstęp i przypisy opracowali: Helana i Jan Ziółkowie Instytut Wydawniczy PAX Warszawa 1977 |
Nie znane losy uczestników powstań narodowych 1830-1831, 1848, 1863-1864 Opracował i wstępem opatrzył Jan Ziółek ISBN 83-7306-004-9 Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 2000 |
Zygmunt Walter-Janke Artyleria koronna w obronie niepodległości polski 1792-1794 Przygotował do druku Jan Ziółek ISBN 83-87703-66-4 Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 1999 |
Żołnierze nieugięci Procesy członków Związku Więźniów Politycznych Okresu Komunistycznego w Lublinie Opracował Jan Ziółek ISBN 83-7306-281-5 Towarszystwo Naukowe KUL Lublin 2006 |
Wybrane publikacje (redakcja): |
Sukmana i krzyż Studia z dziejów Insurekcji Kościuszkowskiej Pod redakcją Jana Ziółka Lublin 1990 |
Katolicki Uniwersytet Lubleski w latach 1944-1952 Wspomnienia i relacje Redaktor Jan Ziółek ISBN 83-228-0669-8 RW KUL Lublin 1999 |
Historia duszpasterstwa wojskowego na ziemiach polskich
|
Kulturotwórcza rola Kościoła na przełomie XIX i XX wieku Redaktor Jan Ziółek ISBN 83-228-0463-6 RW KUL Lublin 1997 |
Państwo Kościół Niepodległość |
Ojczyzna i wolność |
Polskie Powstania Narodowe |
Jan Ziółek (1931-2009) |
Jan Ziółek w Akademickiej Kronice Filmowej KUL |
Przygotowanie wystawy: Oddział Informacji Naukowej (JN) |
Prezentacja na stronie www: Artur Podsiadły
|
Ostatnia aktualizacja: 08.01.2010, godz. 13:12 - Artur Podsiadły