Ojciec Profesor Leon Tadeusz Benigny Dyczewski urodził się 28 października 1936 roku w Małopolu (obecnie wieś w powiecie wołomińskim, w gminie Dąbrówka) w rodzinie robotniczej Tadeusza i Feliksy. W 1955 roku wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (łac. Ordo Fratrum Minorum Conventualium, siglum: OFMConv). Miał czworo rodzeństwa. Szkołę podstawową ukończył w Żukowie, po czym w 1951 roku został uczniem Niższego Seminarium Duchownego w Niepokalanowie. Roczny nowicjat odbył w Łodzi-Łagiewnikach pod kierunkiem o. Augusta Rosińskiego. Pierwszą profesje zakonną złożył 31 sierpnia 1953 roku. W latach 1953-1956 kontynuował naukę na poziomie szkoły średniej w Jaśle. Po odbyciu nowicjatu studiował filozofię w Wyższym Seminarium Duchownym Ojców Franciszkanów w Łodzi (1956-1958), a teologię – w Wyższym Seminarium Duchownym Ojców Franciszkanów w Krakowie (1958-1962). 7 października 1959 roku złożył w Krakowie zakonne śluby wieczyste. Również w Krakowie 8 lipca 1962 roku przyjął święcenia kapłańskie, po czym przez rok pracował jako duszpasterz i katecheta w parafii pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Kołobrzegu. W 1963 roku podjął studia z zakresu nauk społecznych na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1966 roku obronił na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim pracę magisterską z filozofii, a w 1974 roku – dysertację doktorską Międzypokoleniowa więź rodzinna w środowisku miejskim. W 1981 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego w zakresie socjologii, w 1991 roku profesora nadzwyczajnego, a od 1994 roku – profesora zwyczajnego.
W latach 1966-1987 był stałym wykładowcą (1968-1969 także wychowawcą i wicerektorem) w Wyższym Seminarium Ojców Franciszkanów w Łodzi oraz Prefektem do spraw Formacji i Studiów Prowincji Matki Bożej Niepokalanej (1969-1972); Prefektem do spraw Formacji i Studiów Jurysdykcji Franciszkańskich Europy Środkowej i Wschodniej (1992-1995); asystentem w Międzywydziałowym Zakładzie Badań nad Kulturą Chrześcijańską KUL (1969-1971) i przy Katedrze Socjologii Chrześcijańskiej (1971-1983), a następnie adiunktem (od 1983 roku docentem) przy Katedrze Socjologii Rodziny – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; kierownikiem Katedry Socjologii Kultury na Wydziale Nauk Społecznych – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (od 1984 roku); prodziekanem Wydziału Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1990-1993); dyrektorem Akademii Społecznej (od 1992 roku); dyrektorem Podyplomowego Studium Komunikowania Społecznego i Dziennikarstwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (od 1993 roku); kierownikiem specjalności Komunikacja Społeczna i Dziennikarstwo w Instytucie Socjologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (od 2004 roku); kuratorem Katedry Socjologii Grup Etnicznych (2006-2008); organizatorem kierunku studiów Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (2007 rok); organizatorem Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i kuratorem Katedry Kultury Medialnej (2008 rok). Poza Wyższym Seminarium Duchownym Ojców Franciszkanów w Łodzi i Katolickim Uniwersytetem Lubelskim Jana Pawła II pracował również w: Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1979-1980), Akademii Medycznej w Lublinie (1989-1990) oraz Zakładzie Socjologii w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Po zakończeniu pracy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Ojciec Profesor zamieszkał w Łodzi w Wyższym Seminarium Duchownym Ojców Franciszkanów. Prowadził jednak dalej aktywne życie naukowe uczestnicząc w wielu projektach w kraju i zagranicą.
Był na wielu zagranicznych pobytach badawczo-dydaktycznych w Austrii (1972 – Salsburg „Wächterhaus”, 1975-1976 – Wiedeń i Salsburg: stypendium „Janineum”), Belgii (1983 – stypendium Catholique Université Louvain-la-Neuve, 1997 – stypendium Katholieke Universiteit Leuven), Francji (1971 – Wersal – Paryż), Niemczech (1988 – stypendium Konrad-Adenauer-Stiftung, 1998 i 2000 – stypendium jako fellow Hanse-Wissenschaftskolleg, 2004 – prowadził wykłady w Uniwersytet im. von Ossietzky w Oldenburgu), Stanach Zjednoczonych (1987 – stypendium Catholic University of Washington D.C., 1988 – visiting professor na University of Minnesota) oraz Wielkiej Brytanii (1973 – Londyn).
Głównymi nurtami jego zainteresowań i prac naukowo-badawczych były: działalność Kościoła katolickiego w okresie międzywojennym i katolicka nauka społeczna; rodzina i polityka rodzinna; teorie kultury, typy i formy kultury, zmiana i rozwój kultury; kultura grup etnicznych, kultura regionalna w procesach jednoczenia się Europy i globalizacji; kultura i religia; tożsamość społeczno-kulturowa, tradycja i dziedzictwo kulturowe; wielokulturowość, kultura narodowa, małe grupy jako ogniska kulturotwórcze i nośniki kultury; kultury alternatywne; style życia; wartości, symbole, wzory osobowe, bohaterzy w kulturze polskiej; komunikacja społeczna: zagadnienia teoretyczne i media komunikacji społecznej. W 2007 roku z okazji 70-lecia urodzin został uhonorowany księgą jubileuszową Kultura – media –społeczeństwo. W ramach Prowincji i Zakonu powierzano mu wiele funkcji i obowiązków. Aktywnie uczestniczył w przygotowaniach do beatyfikacji ojca Maksymiliana Marii Kolbego – był współredaktorem wyboru pism. Opracowywał i popularyzował tematykę związaną ze św. Maksymilianem i Niepokalanowem poprzez publikacje w kraju i zagranicą.
Dorobek naukowy o. Leona Dyczewskiego jest ogromny – składa się nań ponad 350 prac naukowych (w tym wiele książek autorskich, współautorskich i wydanych pod jego redakcją jako prace zbiorowe) oraz liczne artykuły publicystyczne. Był promotorem 27 prac doktorskich. Do ważniejszych opracowań książkowych ojca Leona należą: Więź pokoleń w rodzinie (1976), Rodzina polska i kierunki jej przemian (1981), Ten, który rozdał życie (1983, 19892), Święty Maksymilian Maria Kolbe (1984), Kultura polska w procesie przemian (1993, 1995), Polacy w Bawarii (1993), Człowiek człowiekowi... Rzecz o św. Maksymilianie Kolbe (1994), Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze (1994), Rodzina – społeczeństwo – państwo (1994), Społeczno-kulturowe czynniki rozwoju Regionu Środkowo-Wschodniej Polski i Euroregionu Bug (1997), Trwałość i zmienność kultury polskiej (2002), Więź międzypokoleniowa w rodzinie (2002) oraz Rodzina twórcą i przekazicielem kultury (2003).
Jest on także autorem artykułów i rozpraw w czasopismach naukowych, popularnonaukowych takich jak: „Akapit”, „Aktualności Radiowo-Telewizyjne”, „Ateneum Kapłańskie”, „Biuletyn” (Rady do spraw Rodziny Województwa Warmińsko-Mazurskiego), „Biuletyn Przeciwalkoholowy”,„Chrześcijanin w Świecie”, „Coś Nowego” (Gazeta I roku Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej KUL), „Bratni Zew”, „Collectanea Theologica”, „Colloquium Salutis”, „Człowiek w Pracy i Osiedlu”, „Delmenhorster Kreisblatt”, „Duszpasterz Polski Zagranicą”, „Dziennik Lubelski”, „Dziennik Wschodni” „Edukacja Filozoficzna”, „Ethos”, „FEECA Bulletin”, „Forum Polonijne”, „Gazeta Wyborcza”, „Głos dla Życia”, „Głos Nałęczowa”, „Głos Niezależny”, „Głos Ziemi Urzędowskiej”, „Gość Niedzielny”, „Grupa i Zabawa”, „Homo Dei”, „Inspiracje. Magazyn społeczno-kulturalny”, „KAI Biuletyn”, „Kronika” (Instytut Lecha Wałęsy), „Kultura i Społeczeństwo”, „Kultura Wsi”, „Kurier Lubelski”, „List do Pań”, „Ład”, „Łódzkie Studia Teologiczne”, „Magazyn Gospodarczy”, „Marianum”, „Mikrus Dziennikarski”, „Miles Immaculatae”, „Nasza Rodzina”, „Na Przykład”, „Nasz Dziennik”, „Nasz Głos”, „Nasze Czuby”, „Niedziela”, „Niedziela Lubelska”, „Novum”, „Obecność”, „Odra”, „Ofensywa”, „Pedagogia Christiana”, „Periphery. Journal of Polish Affairs”, „Polityka Społeczna”, „Posłaniec Serca Jezusowego”, „Powiernik Rodzin”, „Problemy Alkoholizmu”, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, „Przebudzenie”, „Przegląd Katolicki”, „Przegląd Polonijny”, „Przegląd Uniwersytecki”, „Przewodnik Katolicki”, „Relacje”, „Renovatio”, „Roczniki Filozoficzne KUL”, „Roczniki Nauk Społecznych KUL”, „Rota”, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, „Rzeczpospolita”, „Samorząd Terytorialny”, „Rynek Pracy”, „Rycerz Niepokalanej”, „Scriptores Scholarum”, „Słowo”, „Słowo – Dziennik Katolicki” „Słowo Powszechne”, „Solidarność”, „Społeczeństwo”, „Studia Bobolanum”, „Studia Franciszkańskie”, „Studia Philosophiae Christianae”, „Studia Socjologiczne”, „Tygodnik Powszechny”, „W Drodze”, „W kręgu kultury”, „Wiadomości z Prowincji Św. Maksymiliana M. Kolbego”, „Twórczość Ludowa”, Wiadomości z Prowincji Matki Bożej Niepokalanej Zakonu OO. Franciszkanów w Polsce”,„Za ekranem”, „Zeitschrift fuer Familienforschung”, „Zeszyty Majdanka”, „Zeszyty Naukowe KUL”, „Zeszyty Naukowe WSZiP im. Bogdana Jańskiego”, „Zeszyty Szkolne. Edukacja Humanistyczna”, „Znaki Czasu”. „Życie i Myśl. Zeszyty problemowe”, „Życie Warszawy”, „4 Strony” oraz konsultantem i autorem (27) haseł leksykograficznych do Encyklopedii katolickiej KUL (2004-2013). Do jego dorobku należą także dzieła artystyczne: scenariusz do wystawy „Idee i działalność św. Maksymiliana”, scenariusz do filmu dokumentalnego o św. Maksymilianie oraz komentarz do filmu o św. Maksymilianie.
Ojciec Leon Dyczewski został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. (chronologicznie): Nagrodą indywidualną Ministra Edukacji Narodowej (1994), Nagrodą Naukową im. Włodzimierza Pietrzaka (1995), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (wręczonym przez Prezydenta RP – 9 maja 2000; nr legitymacji 189-2000-79), Odznaką Zasłużony Działacz Kultury (wręczoną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 13 sierpnia 2001; nr legitymacji 1665); Medalem za Zasługi w Walce o Niepodległość i Prawa Człowieka 13.12.1981 – 4.06.1989 (Kapituła, przewodniczący Jerzy Kropiwnicki – 2001), Medalem im. Aleksandra Patkowskiego (Rada Krajowa Regionalnych Towarzystw Kultury – 2002), Medalem Redaktora Naczelnego Tygodnika Katolickiego „Niedziela” (wrzesień 2003), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu – 24 maja 2004, nr legitymacji 90978), Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (Minister Kultury – 1 września 2005, nr legitymacji 46), Medalem okolicznościowym 600-lecia Urzędowa (Kapituła Towarzystwa Ziemi Urzędowskiej – 14 października 2006), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 27 czerwca 2006, nr legitymacji 379), Medalem im. Wacława Szuberta (Komitet Nauk o Pracy i Polityki Społecznej PAN – 22 lutego 2007) oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Prezydent RP – 17 października 2008; nr legitymacji 245-2008-8).
Zmarł, po ciężkiej chorobie, 16 lutego 2016 roku. Pogrzeb śp. ojca Leona Dyczewskiego odbył się 22 lutego 2016 roku o godz. 12.00 w Łodzi-Łagiewnikach. Mszy świętej przewodniczył J.E. ojciec bp Błażej Kruszyłowicz (biskup pomocniczy senior archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej), a okolicznościową homilię podczas Mszy świętej w Sanktuarium św. Antoniego z Padwy w Łodzi przy ulicy Okólnej wygłosił J.E. ksiądz biskup Adam Lepa (biskup pomocniczy senior archidiecezji łódzkiej). Kondukt żałobny na cmentarz poprowadził i przewodniczył modlitwom przy grobie prowincjał ojciec Wiesław Pyzio.
|
