|
Ks. Jan Twardowski (1915 - 2006)- publikacje [ 1 ] |
Ks. Jan Twardowski - sylwetka
|
Chronologia wydań pisarstwa ks. Jana Twardowskiego: |
1937 - W wydawnictwie F. Hoesick ukazuje się pierwszy tomik wierszy Jana Twardowskiego pt. "Powrót Andersena" (po z górą 60. latach wyda go ponownie Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza - 1999). 1959 - Ks. Jan Twardowski wydaje tom "Wiersze" (Pallotinum). 1970 - Ukazuje się tom "Znaki ufności" (Znak). Wznowienia - 1971 i 1995 oraz w 2000 roku w połączeniu ze zbiorem "Niebieskie okulary". 1973 - Tom prozy dla dzieci "Zeszyt w kratkę. Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi" (Znak). 1979 - "Poezje wybrane" (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza). Wznowienie - 1999. 1980 - "Niebieskie okulary" (Znak). Wznowienia 1996 i w 2000. 1982 - "Rachunek dla dorosłego" (LSW). Wznowienie - 1999. 1983 - "Który stwarzasz jagody. Wiersze wybrane" (Wydawnictwo Literackie). 1985 - "Rwane prosto z krzaka" (Biblioteka Literacka 'Wiedza', Uniwersytet Warszawski). Wznowienie - 1996 (PIW). 1986 - "Nie przyszedłem pana nawracać. Wiersze 1937-1985" (Wyd. Archidiecezji Warszawskiej), "Na osiołku" - proza dziecięca (KUL) oraz "Nowy zeszyt w kratkę" (Pallottinum). 1988 - "Polska litania" (Znak) i "Zapisane w brulionie" - komentarze ewangeliczne (WAW). 1989 - "Wiaro malutka. Wybór wierszy i wiersze najnowsze" (Wyd. Miniatura) oraz "Sumienie ruszyło" (WAW). 1990 - "Tak ludzka" (Księgarnia św. Wojciecha). 1991 - "Nie bój się kochać" (Książnica Szczecińska) i "Uśmiech Pana Boga. Wiersze ks. Jana Twardowskiego ilustrowane przez dzieci Podhala" (Wyd. Nasza Księgarnia). 1992 - "Nie martw się" (Książnica Szczecińska). 1993 - "Słowik skowronek. Miniantologia ornitologiczna" (Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Książnica Miejska im. M. Kopernika w Toruniu), "Kasztan dla milionera" (Nasza Księgarnia), "Wielkie i małe" (Parnas) oraz "Krzyżyk na drogę" (Znak). 1994 - "Trzeba iść dalej, czyli spacer biedronki. Wiersze wszystkie 1981-1993" w opracowaniu Aleksandry Iwanowskiej (WAW) i wybór wierszy "Śpieszmy się kochać ludzi" w opracowaniu Czesławy Szczepaniak (Dziecięca Oficyna Wydawnicza). 1995 - "Sześć pór roku" (tom wierszy, Znak), "Miłość zdjęta z krzyża" - opracowanie Aleksandra Iwanowska (zbiór prozy i wierszy, Parnas), "Pewność niepewność, czyli paradoksy, aforyzmy, pytania, złote myśli z wierszy i prozy", opracowanie Aleksandra Iwanowska (WAW) i "Dzień po dniu" - (kalendarium na każdy rok z cytatami z wierszy ks. Twardowskiego na każdy dzień w opracowaniu Aleksandry Iwanowskiej, Elipsa). 1996 - "Przed kapłaństwem klękam" (Lumen) i "Rwane prosto z krzaka" (PIW). 1997 - "Po wszystkie dni" (tom wierszy, Parnas) - został także wydany alfabetem Braille'a (Laski); wybór prozy i wierszy dla dzieci "Dwa osiołki" w opracowaniu Waldemara Smaszcza (Instytut Wydawniczy PAX, wznowienie - 2000); wybór wierszy "Jak tęcza co sobą nie zajmuje miejsca" (wybór A. Iwanowskiej, PIW). 1999 - "Miłość miłości szuka. Wiersze 1937-1998" (dwutomowy wybór poezji, opracowanie A. Iwanowskiej, PIW i Księgarnia św. Wojciecha), nowy tomik "Niebo w dobrym humorze" (PIW). 2000 - "Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego" (w opracowaniu A. Iwanowskiej, Wydawnictwo Literackie), a także proza i wiersze dla dzieci "Nie tylko wrona chodzi zdziwiona" (w tym samym opracowaniu, PIW). 2001 - "Kalendarz" (zbiór wierszy i prozy, Ad Oculos) i "Uśmiech na gwiazdkę" (proza i wiersze dla dzieci, WAW). 2002 - "Myśli na każdy dzień" w wyborze i opracowaniu A. Iwanowskiej (Księgarnia św. Wojciecha), "Utwory dla dzieci" (tą pozycją Wydawnictwo M. zaczęło edycję "Utworów Zebranych"). 2003 - "Mimo wszystko" (felietony i anegdoty zebrane przez A. Iwanowską, Wydawnictwo M). 2005 - "Abecadło dziewięćdziesięciolatka" (wiersze i refleksje ewangeliczne, fragmenty felietonów, wywiadów i opowiadań dla dzieci w opracowaniu A. Iwanowskiej, Bellona). 2006 - "Autobiografia. Myśli nie tylko o sobie". T. 1 (1915-1959). 2007 - "Autobiografia. Czas coraz prędszy". T. 2 (1959-2006). ... Wiersze ks. Twardowskiego gościły na łamach wielu czasopism. W latach 1946 - 1952 i 1957 - 1997 miał miejsce coroczny druk jego poezji w "Tygodniku Powszechnym". Drukowane były również w "Akcencie", "Kulturze", "Liście", "Literaturze", "Nowych Książkach", a także w piśmie "Poezja", "Polonistyka", "Przegląd Katolicki", Twórczość", "W Drodze", "Więź" i w dzienniku "Rzeczpospolita". |
Wybrane wydania niemieckie: |
Ich bitte um Prosa [Znaki ufności], Einsideln: Johannes, 1973; Froehlich auf dem Weg zu Gott. Geschichten nicht nur fuer Kinder, [wybór], Graz, Wien, Koeln, Styria, 1980; Geheimnis des Laechelns, [wybór], Leipzig, St. Benno, 1981; Langweilig ist es in der Kirche Nie... [Zeszyt w kratkę], Leipzig, St. Benno, 1980; Wenn du Betest Atmet Gott in dir (wybór), Zollikon: G2W, 1995. Wiersze księdza Twardowskiego zyskały popularność nie tylko w kraju, ale również za granicą, doczekały się też przekładów na wiele języków (albański, angielski, niemiecki, francuski, rosyjski, białoruski, czeski, esperanto, fiński, flamandzki, hebrajski, macedoński, słowacki, szwedzki, ukraiński, węgierski i włoski). |
|
|
|
|
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom V Znaki Ufności. Wiersze rozproszone (1960-1978) Wydawnictwo M, 2002. |
|
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom VII Wiersze Wydawnictwo M, 2002. |
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom VIII Wiersze 1991-1995 Wydawnictwo M, 2002. |
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom IX Wiersze 1996-1997 Wydawnictwo M, 2002. |
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom X Niebo w dobrym humorze i inne. Wydawnictwo M, 2002. |
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom XI Któryś za nas cierpiał rany. Na drodze krzyża Wydawnictwo M, 2003. |
Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane Tom XII Mimo wszystko. Felietony i anegdoty Wydawnictwo M, 2003. |
Utwory zebrane ks. Jana Twardowskiego przewidziano wydać w 20 tomach... |
Ks. Jan Twardowski: Z Matką Bożą Wydawnictwo Gaudium, 2003. |
Ks. Jan Twardowski: Z uwielbieniem Wydawnictwo Gaudium, 2003. |
Ks. Jan Twardowski: Z cierpieniem Jezusa Wydawnictwo Gaudium, 2004. |
Wydawnictwo Literackie, 2000.
|
|
|
|
Ks. Jan Twardowski: Najnowszy zeszyt w kratkę. Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi SIW ZNAK, 1997 (wyd. 3, poszerzone). |
|
|
Ks. Jan Twardowski: Kilka myśli o różańcu. Wybór i opracowanie: A. Iwanowska Wyd. Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 2001. |
Ks. Jan Twardowski: Smak radości. Anegdoty. Wyd. AD OCULOS, 2006. |
Ks. Jan Twardowski: Maksymy, aforyzmy, sentencje. Wyd. Agencja Artystyczna MTJ, 2006. |
Ks. Jan Twardowski Wiersze z szuflady Wyd. Św. Wojciecha, 2007. |
||
Upływający czas z wolna oddala nas od uśmiechu, wypowiedzi osoby ks. Jana Twardowskiego. Powoli zacierają się rysy jego twarzy. Ale to, co pozostawił po sobie, wiersze, kazania, utwory prozatorskie jest ofertą żywą, aktualną, która iskrzy się, prowadzi wielu czytelników w świat zamyślenia, wrażliwości i pogody ducha. Z gąszczu skojarzeń, tekstów oraz myśli ks. Jana wyłaniają się swoiste sentencje, "Słowa złote" - "aurea dicta". Owe klejnoty literackie, zazwyczaj zwięzłe i skromne, mają swój rodowód w filozofii starożytnej, w życiu intelektualnym i literackim antyku, także w Biblii. Są skromne, lapidarne - "wielka myśl zawarta w kilku słowach". Pierwsze aforyzmy z pism Epikura zebrał Lukrecjusz. Od tamtej pory cieszą się powodzeniem poprzez wieki. Dzisiaj także wydaje się tomy złotych myśli, maksym, przysłów, lapidarnych powiedzonek. Odsłaniają one cechy charakteru człowieka lub jego postawy, stan ducha, to co czuje, kim jest. Ksiądz Jan myślał o nich z przymrużeniem oka, żartując mówił, że "aforyzm kłamie, bo za krótki". Czytelnik otrzymuje książkę księcia poetów, której on sam w takim zamyśle nie napisał. Kiedy rozmawialiśmy o planowanym wyborze aforyzmów, ksiądz w swojej skromności dziwił się, że jego myśli godne są wyjęcia z kontekstu. A kiedy przywoływano jego powiedzenie, będące własnością pokoleń młodych i starszych osób, rodzin i mediów: "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą", on schorowany już, rozjaśniał się i mówił z dziecięcą prostotą: "to mi się udało, prawda?" |
||||
Ks. Wiesław Niewęgłowski [ze wstępu do książki "Maksymy, aforyzmy, sentencje"] |
Ks. Jan Twardowski: Zielnik. 68 roślin i ziół o wielkim działaniu wraz z opisem Rosikon Press, 2002/2003. |
Ks. Jan Twardowski: Las. 53 drzewa i rośliny z polskich lasów Rosikon Press, 2004. |
Ks. Jan Twardowski: Ogrody. 62 rośliny z najpiękniejszego ogrodu poezji. Rosikon Press, 2004. |
Ks. Jan Twardowski: Wiersze o Biblii (współpraca: Anna Świderkówna) Rosikon Press, 2006. (czytaj niżej) |
Ks. Jan Twardowski: Aniele mój. 92 wiersze o Aniołach, które Cię strzegą. Rosikon Press, 2002. |
Ks. Jan Twardowski: Litania polska. 82 inwokacje do najsłynniejszych polskich Madonn. Rosikon Press, 2002. |
||
We wstępie do tomiku 'Wiersze o Biblii' prof. Anna Świderkówna napisała: "Poznaliśmy się wczesną wiosną 1961 roku, kiedy ks. Twardowski mieszkał już u sióstr wizytek. A do spotkania naszego doszło w sposób tak szczególny, że biorąc pod uwagę wszystko, co z niego później wyrosło, zaaranżował je chyba sam Duch Święty. I tak zaczęła się nasza długoletnia współpraca..." |
Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski |
Ostatnia aktualizacja: 31.05.2015, godz. 14:36 - Artur Podsiadły